,U V¦ghLfS¡F« ,il¥g£l fhy tuyhW

(ò½a V¦ghL ¾¬d – m¿Kf«)

 ,U V¦ghLfS¡F« ,il¥g£l fhy tuyhW v¬wh± v¬d?

giHa V¦gh£o¬ fil¼ òµjf« k±»ahɬ ò¤jfkhF«.  kWòw«/ k¤njí ò½a V¦gh£o¬ Kj± ò¤jfkhF«.  ,ªj ,u©L ò¤jf§f´ vGj¥g£lj¦F ,ilƱ Vw¡Fiwa 400 M©Lf´ rǤ½u ,ilbtË fhz¥gL»wJ.  ,ªj ,ilbtË “,U V¦ghLfˬ ,il¥g£l fhy tuyhW” v¬W miH¡f¥gL»wJ.

,U V¦ghLfˬ ,il¥g£l fhy tuyhW ghl neh¡f«

1. khzt®f´ ,U V¦ghLfˬ ,il¥g£l fhy tuyh¦¿¬ rǤ½u«/ mu¼a±/ fyh¢rhu« k¦W« rKjha¥ ¾¬d M»at¦iw¤ bjǪ½U¡f ,¥ghl« cjî»wJ.

2. ò½a V¦ghL ò¤jf§fˬ ¾¬Âia¥ òǪJbfh´s ,¥ghl« Vuhskhd jft±fis¤ jU»wJ.

1. rǤ½u¥ ¾¬dÂ

1. bg®¼a® fhy« (».K.539-331)

          ».K. 539-± nk½a®fS«/ bg®¼a®fS« ,izªJ gh¾nyhÅa®fis¤ njh¦fo¤J¥ gh¾nyh¬ g£lz¤ij¡ if¥g¦¿d®.  gh¾nyhid¤ njh¦fo¤j ¾¬ nk½a-bg®¼a rh«uh÷Ía« cUthƦW.  ,t®fS¡F Nrh¬ k¦W« bg®¼bghȵ M»a ,U jiyefu§f´ ,UªjJ.  bg®¼a rh«uh÷Ía¤ij mndf ,uh#h¡f´ M©ld®.

1. bg®¼a nguu¼¬ vG¢¼ fhy« (».K.539-423)

,¡fhy¤½±/ bg®¼a rh«uh÷Ía« m©il ehLfis¤ njh¦fo¤J j¬ v±iyfis ÉÇth¡»¥ gyKl¬ ,UªjJ.  ,¡fhy¤½± IªJ nguur®f´ murh©ld®.

1. nfhnuµ (».K.539-530)

».K. 559-± nfhnuµ ¼¿a uh÷Íakhd M¬µfhŬ uh#hthdh¬.  ,J nk½a®fS¡F¡ f¥g« f£L« ehL.  ».K. 549-± ,t¬ nk½ahî¡F v½uhf¡ fyf« br­J mjid¤ njh¦fo¤jh¬.  fil¼ahf ».¾. 539-± ,t¬ gh¾nyhid¤ njh¦fo¤jh¬.  gh¾nyhid¤ njh¦fo¤j ¾¬ò ,t¬ ¼jwo¡f¥g£oUªj ôj®fis¤ j§f´ brhªj njr¤J¡F¤ ½U«g mDk½¤jh¬ (2 ehsh. 36 : 21-23 ; vµwh 1 : 6 – 3 : 5).  ,¡fhy¤½± mndf ôj®f´ brUghng± k¦W« vµwhɬ jiyikƬ ѳ vUrnyK¡F¤ ½U«¾d®. (».K. 539â538).

2. fh«¾rµ (».K.530 – 522)

         fh«¾rµ nfhnu¼¬ kfdhth¬.  nfhnu¼¬ kuz¤J¡F¥ ¾¬ò/ fh«¾rµ mt¬ rnfhju¬ rk®½i!¡ bfhiy br­JÉ£L bg®¼a rh«uh÷Ía¤½¬ uh#hthdh¬.  ,t¬ v»¥ijí« njh¦fo¤jh¬.  ,t¬ v»¥½ÈUªj ntisƱ fîkjh v¬gt¬ r®½Ì¬ bgaiu¢ N£o¡bfh©L mtid¥nghy eo¤J mÇaizia¡ if¥g¦w Ka¦¼¤jh¬.  vdnt fîkjh ¾¼ínlh – rk®½µ (522) v¬W miH¡f¥gL»wh¬.  fh«¾rµ v»¥½ÈUªJ¤ ½U«¾ tªJ fîkjhit¡ bfh¬wh¬.  vUrny« njthya¤ij¤ ½U«g¡ f£L« g fh«¾r̬ M£¼ fhy¤½± murhizah± ÃW¤j¥g£lJ (vµwh 4 : 7/ 11).  ,W½Æ± fh«¾rµ j¦bfhiy br­J bfh©lh¬.

3. kfh jÇí (».K.522-486)

,t¬ Kjyh« jÇí v¬W miH¡f¥gL»wh¬.  ,t¬ fh«¾r̬ xU rnfhju¬ Mth¬.  ,t¬ ¼j¿¡bfh©oUªj rh«uh÷Ía¤½¬ r£l xG§if Ãiyeh£o¥ nguuir¥ gy¥gL¤½dh¬.  gh¾nyh¬ fyf« br­jnghJ/ ,t¬ gh¾nyhŬ 3000-¡F« m½fkhd ca®Fo k¡fis¢ ¼YitƱ miwªJ bfhiy br­jh¬.

,t¬ Vbj¬ir (»nu¡F) if¥g¦w 60/000 åu®f´ ml§»a bgU«gilia 600 f¥g±f˱ tÊel¤½¢ br¬wh¬.  Mdh± ,t¬ »nu¡f jsg½ ıonarh± khu¤jh¬ v¬D« ¼¿a ,l¤½± it¤J njh¦fo¡f¥g£lh¬.

».K. 516 â 515-± Kjyh« jÇí vUrny« njthya¤ij¤ ½U«g¡ f£L« gÂia Ko¡f mDk½ bfhL¤jh¬.  (vµwh 6 : 1-12)

4. r®rµ (rµlh) – I (».K.486-464)

,t¬ jÇíɬ kfdhth¬.  vµjǬ òµjf¤½± mfhµntU v¬W miH¡f¥gL»wh¬. (vµwh 4 : 5).  ,t¬ vµjǬ fzt¬.  ,tD« »nu¡f eh£il¡ if¥g¦w Ka¦¼¤jh¬.  mt¬ Kªija ngh®f˱ bt¦¿ bg¦¿UªjhY«/ ». K. 480-± ryĵ Ôɱ it¤J eilbg¦w fl±nghDZ »nu¡f®fsh± mt®fˬ Éiuî ngh®¥glFfˬ _y« njh¦fo¡f¥g£lh¬.

5. m®jr·lh – I (».K.464-423)

,t¬ r®r̬ kfdhth¬.  ,t¬ vµwhɬ fhy¤½± uh#hthÆUªjh¬  (benf. 2 : 1).  Kjyhtjhf ».K. 458-± ,t¬ vµwhit vUrnyK¡F¤ ½U«g mDk½aˤjh¬.  (vµwh 7 : 10).  ¾¬ò benfÄahit mDk½¤jh¬ (benf. 1 : 2).

6. bg®¼a nguu¼¬ å³¢¼¡ fhy« (».K. 423-331)

».K. 423-ÈUªJ bg®¼a rh«uh÷Ía« å³¢¼aila¤ Jt§»aJ.  ,¡fhy¤½±Tl IªJ uh#h¡f´ ,Uªjh®f´.

1. jÇí – II (».K.423-404). ,t¬ Kjyh« m®jr·lhɬ kfdhth®.

2. m®jr·lh-II (».K. 404-359). ,t¬ ,u©lh« jÇíɬ kf¬.

3. m®jr·lh – III (».K. 359-338). ,t¬ ,u©lh« m®jr·lhɬ kfdhth¬.

4. m®rµ (».K. 338 – 336). ,t¬ _¬wh« m®jr·lhɬ ,isa kfdhth¬.

5. jÇí – III (».K. 336-331). ,t¬ _¬wh« m®jr·lhɬ xU rnfhjudhth¬.  ,W½ahf kfh mby¡rh©l®/ ».K. 331-± bg®¼a nguuir mʤJ/ »nu¡f nguuir ÃWÉdh¬.

1. »nu¡f nguu¼¬ fhy« (».K. 331-143)

         ».K. 336-± k¡bfnjhÅahɬ ¾È¥ò kuzkilªj ¾¬ò mt¬ kf¬ kfh mby¡rh©l® j¬ ,UgjhtJ ta½± »nu¡f eh£o¬ uh#hthdh¬.

1. kfh mby¡rh©l® (».K. 336 – 323)

mby¡rh©l® »nu¡f j¤Jt…hÅ/   mǵlh£oȬ khzt¬.  ,t¬ xU bgÇabt¦¿ahs¬.  ,t¬ »nu¡f bkhÊ k¦W« fyh¢rhu¤ij Äfî« ne¼¤jh¬.  vdnt ,t¬ gH§fhy »nu¡f eh£L¥ g©ghLfis xU§»iz¤jh¬.  »nu¡f fyh¢rhu¤ij¥ gu¥g ,t¬ xU§»iz¡f¥g£l »nu¡f eh£L¥ g©ghLfis¥ ga¬gL¤½dh¬.  ,²thW »nu¡f fyh¢rhu¤ij¥ gu¥òj± bAyÅr« (Hellenism) v¬W miH¡f¥gL»wJ.  ,t¬ »nu¡f fyh¢rhu¤ij¤ jh¬ if¥g¦¿a mid¤J njr§fËY« gu¥¾dh¬.

».K. 334-± ,t¬ bg®¼a®fis »uhÅfµ v¬D« ,l¤½± it¤J njh¦fo¤jh¬.  ¾¬ò ».K. 333-± ,Nµ v¬D« ,l¤½Y« ,W½Æ±/ ».K. 331-± fîfkyh v¬D« ,l¤½± it¤J eilbg¦w nghÇY« njh¦fo¤jh¬.  ,t¬ ÔUit mʤjh¬/ Mdh± vUrnyik mÊ¡fɱiy.  v»¥J ,tid tunt¦wJ.  ,t¬ v»¥½± mby¡rª½Çah g£lz¤ij µjh¾¤jh¬.  »H¡F njr§f˱ mby¡rª½Çah g£lz« »nu¡f fyh¢rhu¤J¡F¥ bga® bg¦wJ.  ,t¬ gh¾nyh¬ g£lz¤ij¤ ½U«gî« f£l ½£l« g©Âdh¬.  ».K. 327-± ,t¬ ,ª½ahɬ ¼y gF½fS¡F¥ gilbaL¤jh¬.  Mdh± ,t¬ ,ª½ah KGtJ« gilbaL¥gj¦FK¬ ».K. 323-± j¬ 32-tJ ta½± kuzkilªjh¬.

mby¡rh©lǬ kuz¤J¡F¥ ¾¬ò/ »nu¡f rh«uh÷Ía« mtDila eh¬F jsg½fS¡F´shf mndf M©Lfshf eilbg¦w m½fhu¥ nghU¡F¥ ¾¬ò ».K. 301-± eh¬fhf¥ ¾Ç¡f¥g£lJ.  jsg½ gnjhyÄ v»¥ijí«/ brÿ¡fµ ¼Çahití«/ fhr©l® »nu¡F k¦W« kh¼nlhÅahití«/ ȼkh¡fµ M¼ahití« M©ld®. ,t®f´ eh¬F ng®fS¡F´shf/ gnjhyÄ k¦W« brÿ¡fµ K¡»akhdt®f´.

2. gnjhyÄa® M£¼ (».K. 323-198)

       gnjhyÄ v»¥J k¦W« ghyµÔÅa¥ gF½fis M©lh¬.  ,tDila jiyef® mby¡rª½uah.  ,ªj M£¼¡fhy¤½±/ bghJthf ôj®f´ e¬whÆUªjd®.  ôj®f´ j§f´ rka« k¦W« fyh¢rhu¤ij¡ fil¾o¡f mDk½¡f¥g£ld®.  ghyµÔd ôj®f´ v»¥½ÈUªj gnjhyÄa muR¡F¡ f¥g« f£od®; Mdh± c´eh£L Étfhu§f´/ rka Étfhu§f´ M»aitf´ ¾ujhd MrhÇa®fsh± ît»¡f¥g£lJ.  ,¡fhy¤½± mby¡rhª½uh g£lz ôj®f´ giHa V¦ghL ò¤jf¤ij v¾bua bkhÊÆÈUªJ »nu¡f bkhÊ¡F bkhÊah¡f« br­a¤ Jt§»d®.  ghyµÔd« k¦W« vUrny« M»aitf´ v»¥J k¦W« ¼Çahî¡F ,il¥g£l K¡»a gF½Æ± ,Uªjgoah± gnjhyÄa®f´ k¦W« brÿ¡»a®f´ ,¥gF½ia¤ j§f´ f£L¥gh£o¦F´ bfh©Ltu gy ngh®f´ _y« Ka¦¼¤jd®.  vdnt vUrny« k¦W« ghyµÔÅah M»at¦¿± ,Uªj ôj®f´ gnjhyÄa®fS¡F« brÿ¡»a®fS¡F« ,ilna eilbg¦w m½fhu¥ ngh®fsh± Äfî« f·l¥g£ld®.

3. brÿ¡»a® M£¼ (».K. 198 – 143)

(i)  brÿ¡»a MSif ».K. 198-168

       brÿ¡»a®f´ ¼Çahɱ mª½nah¡»ahit¤ j§f´ jiyefuhf¡ bfh©L M©ld®.  ½Ukz gªj§fis V¦gL¤½í« gilbaL¥òfis el¤½í« brÿ¡»a®f´ ghyµÔd¤ij¡ if¥g¦w Ka¦¼¤jd®.  Mdh± _¬wh« m¬¿nahfµ v»¥ij ».K. 198-± njh¦fo¤jJ tiu mt®f´ Ka¦¼ njh±ÉailªjJ.  ¾¬ò eh¬fh« m¬¿nahfµ (v¾ngdµ) ôj ¾ujhd MrhÇaid (xÅahµ – III) Ú¡»É£L/ mt¬ rnfhju¬ ahrÅl« y¨r« th§»¡ bfh©L ».K. 176-± ahrid MrhÇadhf ÃaĤjh¬. ahr¬ bAyÅr¤J¡F MjuthÆUªJ vUrnyik¡ »nu¡f g£lzkhf kh¦w ½£lÄ£lh¬.  ,t¬ »nu¡f ehfßf¤½¬ tH¡fkhd îthz rl§if¡ fil¾o¡f ôj ,is…®fis t¦òW¤½dh¬. ,jdh± g¡½í´s ôj®f´ (Ah¼½« vd bgaÇl¥g£lt®f´) j§f´ ôj fyh¢rhu¤ij ng­¤jdkh¡Ftij v½®¤jd®.  ¾¬ò mª½nahfµ ¾ujhd MrhÇa g£l¤ij¡ »nu¡F fyh¢rhu¤½¬ ÛJ g¦W´s kÅyhµ v¬D« ntbwhU ôjD¡F ɦwh¬.  kÂyhµ MrhÇa t«r¤½± tªjtd±y; Mdh± ,t¬ m¬¿nahf̦F bgUªbjhif brY¤½ MrhÇa g£l¤ij¥ bg¦W¡ bfh©lh¬.  ,a¦ifahfnt ôj®f´ MrhÇa g£l¤ij ɦgid br­tij v½®¤jd®.  ».K. 170-± ahr¬/ kÅyh¼¬ f£L¥gh£oÈUªj vUrnyik¡ if¥g¦¿dh¬.  vdnt nfhg«bfh©l m¬¿nahfµ vUrny« k¦W« njthya¤ij¤ JUɤ JUÉ¢ nrhjidÆ£lh¬.  ,t¬ ôj®fis bgU« msɱ bfhiy br­jh¬.

(ii)   k¡fnga® fyf« (».K. 168-143)

       m¬¿nahfµ v»¥J¡F¥ gilbaL¡f Ka¦¼¤jh¬/ Mdh± nuhk®f´ mt¬ K¬nd¦w¤ij¤ jilbr­jd®. Mfnt ».K. 168-± mt¬ ghyµÔÅahî¡F¤ ½U«¾dh¬. ,t¬ ôj kj ÉU¤jnrjd« k¦W« M­îeh´ M»at¦iw¤ jilbr­jh¬.  ».K. 167-± (mndfkhf or«g® 25-M« eh´) ,t¬ vUrny« njthya¤ij¡ »nu¡f bj­tkhd brôR¡F¥ ¾u½·il br­J gÈÕl.¤½¬ ÛJ g¬¿ia¥ gÈÆ£lh¬.  ,t¬ giHa V¦gh£o¬ gy ef±fis mʤjh¬.  ,¡fhuz§fËdh± k¤½ahµ v¬gtǬ jiyikƬѳ ,tD¡F v½uhf ôj®f´ fyf« br­jd®.

       k¤½ahµ v¬gt® nkhÔ¬ v¬D« »uhk¤½± th³ªJtªj tajhd MrhÇadhth®.  ,t® ng­fS¡F¥ gÈbrY¤j òw ,d¤jtǬ gÈÕl.« vUrnyı f£l¥gLtj¦F v½®¥ò bjÇɤjh®.  eh¬fh« mª½nahf̬ ¾u½Ã½ahd ntbwhU ôj¬ ng­fS¡F gÈbrY¤j j¬dh®tyuhf¢ bra±g£lnghJ k¤½ahµ mtid¡ bfh¬wh®.  Mfnt k¤½ahµ/ mtUila IªJ kf¬f´/ mtiu¥ ¾¬g¦¿at®f´ k¦W« Mjuths®f´ midtU« kiyfS¡F¤ j¥¾¢ br¬wd®.  ,Jnt k¡fnga® fyf« v¬W miH¡f¥gL»wJ.  g¡½í´s mndf ôj®fS« k¡fnga®fS¡F Mjutˤjh®f´.

       ».K. 166-± k¤½ahµ kuzkilªjh®.  ,tUila kuz¤J¡F¥ ¾¬ò ,tUila _¬whtJ kf¬ ôjh k¡fnga® fyf¤J¡F¤ jiyik jh§»dh®.  v¾bua brh± “R¤½a±” v¬gj¬ bghUËÈUªJ k¡fnga® v¬D« brh± miH¡f¥gL»wJ.  ,t® »nu¡f eh£L¥ g©ghLfis¥ ¾¬g¦¿a ôj®fS¡F«/ ¼Çahî¡F« v½uhf bfhDZyh¥ ngh® Kiwia¥ ga¬gL¤½dh®.  vUrnyik¡ if¥g¦¿ ng­fˬ gÈÕl.¤ij¤ jf®¤J njthya¤ij¥ ghJfh¤jh®.  ».K. 164-M« M©L or«g® 25-M« eh´ njthya¤ij¤ ½U«gî« banfhthî¡F¥ ¾u½·il br­jh®.  ,¥¾u½·il “AD¡fh g©oif” v¬W miH¡f¥g£L ôj®fsh± bfh©lhl¥gL»wJ.  ».K. 160-± eilbg¦w xU nghDZ ,t® bfh±y¥g£lh®.  ôjh kuzkilªj ¾¬ò mtUila rnfhju¬ nahd¤jh¬ (».K. 160-143) k¡fnga®fis tÊel¤½dh®.

       ôjh kuzkilªj ¾¬ò »nu¡f eh£L¥ g©ghLfis¥ ¾¬g¦¿a ôj®f´ MSifia Û©L« bg¦wd® (ÓÇa®fis MjǤjt®f´) Mdh± mu¼a± jª½u¤jh±/ nahd¤jh¬ k¡fnga® m½fhu¤½± ts®ªjh®. ¾¬ò ¾ujhd MrhÇa¬ Mdh®.  ,t® ¼Ça®fsh± ».K. 143-± xU nghDZ bfh±y¥g£lh®.

1. MµnkhÅa® fhy« (».K. 142-63)

          MµnkhÅa® v¬D« bga® mndfkhf k¡fnga®fˬ xU _jhijaÇlÄUªJ N£l¥g£oU¡fyh«.  MµnkhÅa® fhy« ôj®fˬ ÉLjiy fhy« MF«.

1. irk¬ (».K. 143-135)

       j¬ rnfhju¬ nahd¤jhD¡F¥ ¾¬ò irk¬ (Ónkh¬) ».K. 143-± jiytuhdh®.  ».K. 142-± ¼ÇahÉlÄUªJ Rjª½u« bg¦wh¬.  ¾ujhd MrhÇadhfî« m¾nr»¡f¥g£lh¬.  ».K. 135-± irk¬ k¦W« mtDila _¬W kf¬f´/ mtDila kUkfdh± bfhiy br­a¥g£ld®.

2. #h¬ ,®fhþµ (».K. 135-104)

       #h© ,®fhþµ irkŬ cÆ®j¥¾a kfdhth¬.  ,t¬ rkhÇah k¦W« ,Jnkah M»at¦iw ,iz¤J¤ j¬Dila v±iyia ÉÇth¡»dh¬.  ,Jnka®fis ÉU¤jnrjd« br­aî«/ ôj kh®¡f¤ij V¦W¡ bfh´sî« f£lha¥gL¤½dh¬. ,ªeh£f˱ gÇnra®f´/ rJnra®f´ vd¥gL« ,U ôj ¾ÇÉd® njh¬¿d®.  Aro« v¬gt®f´ gÇnra® ¾Çthfî« kWòw¤½± bAyÅa®f´ rJnra®fshfî« cUkh¦w« (bga® kh¦w«) bg¦wd®.  #h¬ ,®fhþµ rJnra®fis MjǤjh¬.

3. Kjyh« mǵnlhòyµ (».K. 104-103)

       ,t¬ ,®fhþ̬ _¤j kfdhth¬.  ,t¬ xU ,u¡fk¦w bAyÅa¬ Mth¬.  j¬Dila v¾bua¥ bgauhd ôjhî¡F¥ g½yhf¡ »nu¡f bgaiu ÉU«¾dh¬.  bfhL§nfhydhf ,Uªjh¬.  jhiaí«/ rnfhju®fisí« ¼iwÆyil¤J¤ j¬ jhia¥ g£oÅ¥ ngh£o¡ bfh¬wh¬.  fÈnyahit¤ njh¦fo¤J¤ j¬ ,uh÷Ía¤Jl¬ ,iz¤jh¬.

4. mby¡!h©l® #hÅíµ (».K. 103-76)

       mǵnlhòyµ kuzkilªj ¾¬ò Éjitahd mt¬ kidÉ rnyhÄ my¡!h©ouhit mt¬ rnfhju¬ #hÅíµ ½Ukz« br­Jbfh©L ,uh#hthdh¬.  jh彬 fhy¤J¡F¢ rkkhf¤ j¬ uh÷Ía¤ij ÉÇtila¢ br­jh¬.  ,t¬ xU rJnradhÆUªjh¬/ gÇnraid v½®¤jh¬.  vdnt gÇnra®f´ ,tid njh¦fo¥gj¦F¢ ÓÇa®fˬ cjÉia¡ nf£ld®.  ¼y M©L m½fhu¥ nghU¡F¥ ¾¬ #hÅíµ gÇnra®fˬ jiytid¡ bfh¬wh¬.

5. my¡rh©luh (».K.76-67)

       #hÅíµ j¬ kuz¤jUthƱ mt¬ kidÉ¡F mÇaizia¡ bfhL¤jh¬.  ,tSila _¤j kf¬ ,u©lh« ,®fhþµ ¾ujhd MrhÇa¬ M¡f¥g£lh¬.  ,t¬ rnfhju¬ ,u©lh« mǵnlhòyµ ,uhQt¤ jsg½ahdh¬.

6. ,®fhþµ – II (».K. 67-66)

       jd jhƬ kuz¤J¡F¥ ¾¬ò/ ,u©lh« ,®fhþµ ,uh#hthdh¬.  ,t¬ gÇnra®fis¥ ¾Ça¥gL¤½dh¬.

7. mǵnlhòyµ II (».K. 66-63)

       mǵnlhòyµ k¦W« rJnra®f´ nr®ªJ ,t¬ rnfhju¬ ,®fhþî¡F v½uhf vG«¾d®.  vdnt ,®fhþµ bghJth³ÉÈUªJ X­îbgw x¥ò¡bfh©lh®.  Mfnt mǵnlhòyµ ,uh#hthfî« ¾ujhd MrhÇadhfî« Mdh¬.

       ¾¬ò ,®fhþµ j¬Dila cÇik Ãiyia¥  ngh®br­J Û£gj¦F ,Jnkahɬ MSeuhd mª½gnjhuh± m¿îW¤j¥g£lh¬.  vdnt ,®fhþµ kWgoí« ¾ujhd MrhÇa¬ Mtj¦F Ka¦¼ br­jh¬.  ,¡fhy¤½± nuhk®f´ ghyµÔd¤ij¡ if¥g¦¿d®.

1. nuhk M£¼Æ¬ ѳ ghyµÔd« (».K.63 Kj±)

         ».K. 753-± nuhKÿµ v¬gtuh± nuhk¥ nguuR ÃWt¥g£lJ.  MÆD« ».K. 63-± jh¬ nuhk jsg½ gh«¾ ghyµÔd¤ij bt¬W/ nuhk¥ nguuRl¬ ,iz¤jh¬.

1. ,®fhþµ – II (».K. 63-40)

       ,u©lh« ,®fhþµ/ gh«¾Æ¬ cjÉíl¬ ônjah/ bgnuah k¦W« fÈnyah M»at¦¿¬ Ûjhd m½fhu¤Jl¬ Û©L« ¾ujhd MrhÇadhdh¬.  #&Èaµ Ór® j¬Dila tÈikíila nuhk rh«uh÷Ía¤ij ÃWÉanghJ ».K. 48-± gh«¾ia njh¦fo¤jh®.  ,®fhþµ #&Èaµ ÓrU¡F¥ gz cjÉ br­jh¬.  vdnt Ór® ,®fhþi! ôj®fˬ kª½Ç M¡»dh¬; mª½gnjU« ínjahɬ MSeuh¡f¥g£lh¬.  Ór® ».¾. 44-± nuhk fhy m£ltiz¥go kh®¢ 15-± ò%£lµ k¦W« fh¼írh± bfhiy br­a¥g£lh¬.

2. mª½nfhDµ (».K. 40-37)

       #&Èaµ Ór® kuzkilªj ¾¬ò mfµJ uha¬ vd m¿a¥gL« (ÿ¡. 2:1) M¡nlhÉaµ Ór® nuhk ,uh#hthdh¬.  ,¡fhy¤½± ghyµÔd« k¦W« ¼Çah M»at¦iw¤ jdJ f£L¥gh£o¦F´ bfh©Ltu tÈikahd gh®¤½a® ,d¤jt® nuhKl¬ ngh£oÆ£ld®.  vdnt ,¡fhy¤½± gh®¤½a®fSl¬ nuhkU¡F m½fhu¥ ngh® ,UªjJ.  ,ufhþi!¤ njh¦fo¡f mª½nfhDµ gh®¤½aǬ cjÉia¥ bg¦wh¬.

3. bgÇa VnuhJ (».K. 37-4)

       bgÇa VnuhJ mª½gnjǬ kfdhth®.  ,t¬ nuhK¡F¢ br¬W nuhĬ ¾uò¡f´ rigƬ Mjuit¥ bg¦wh¬.  ».K.40-± ¾uò¡f´ rigah± ,t¬ ôjhɬ ,uh#hth¡f¥g£lh¬.  MÆD« ».K. 37-± nuhk®fˬ Mjuɬ _y«jh¬ eh£il¥ bgw mtdh± KoªjJ.  eh£il¥ bg¦wîl¬ bgÇa VnuhJ mª½nfhDir ¼u¢nrj« br­jh¬.  mª½nfhD¼¬ kuz¤Jl¬ MµnkhÅa®fˬ fhy« KotilªjJ.

       ,t¬ ».K.20-± vUrny« njthya¤ij kWgoí« f£l Mu«¾¤jh¬.  VnuhJɬ fhy¤½±/ mfµJ uha¬ nuhı nguurdhd ntisƱ (Y¡. 2 : 1) ,naR ¾wªjh®. (mnefkhf ».K.7-5). ,ªj VnuhJ ,naRit¡ FHªijah­ ,UªjnghJ bfh±y Ka¦¼¤jt¬.

4. VnuhJɬ kf¬fˬ M£¼

       VnuhJɬ kuz¤J¡F¥ ¾¬ò ghyµÔd ehL mtDila _¬W kf¬fS¡F k¤½Æ± ¾Ç¡f¥g£lJ.

   (i)    m®bfyhí (».K. 4 – ».¾. 6)

        ,t¬ ônjah/ rkhÇah k¦W« ,Jnkah M»at¦¿¬ ,uh#hthdh¬ (k¤. 2 : 22).  ,t¬ eh£il Kiwahf M£¼ br­aɱiy.  vdnt ».¾.6-± mfµJth± ehLfl¤j¥g£lh¬.  ,j¦F¥ ¾¬ò/ ônjah bghª½í ¾yh¤Jth± (».¾. 26-36) Ms¥g£lJ/ mª½nahÅaµ ngÈ¡µ (».¾. 52 – 59) k¦W« ¾uh¡»í bgµJ (». ¾. 59-61) M»nah® nuhĬ MSe®fshÆUªjd®.

F¿¥ò : ¾yh¤J ,naRit Ãaha« ÉrhǤjt¬.  ngÈ¡µ k¦W« bgµJ M»nah® gîȬ tH¡if ÉrhǤjd®. (m¥. 23-26)

       (ii) ¾È¥ò (».K. 4 – ».¾. 34)

            ,¤Jnuah/ bg¤jhÅah c´Ë£l nah®jhŬ tl»H¡F Ãy¥gF½fS¡F m½g½ahÆUªjh¬ (ÿ¡. 3 : 1).

    (iii) VnuhJ mª½ghµ (».K.4 – ».¾. 39)

            fÈnyah k¦W« bgnuah M»at¦¿¦F m½g½ahÆUªjh¬. (k¤. 6 : 14/ 29 ; ÿ¡. 3 : 1 ; 13 : 31-35 ; 23 : 7-12).  j¬ rnfhjuŬ kidÉ Vnuh½ahis¤ ½Ukz« br­tj¦fhf ,t¬ j¬ kidÉia Éthfu¤J¥ g©Âdh¬.  ,t¬ Éthfu¤J br­jij nahth¬ µehgf¬ foªJ bfh©lh¬.  vdnt nahth¬ µehgfid¡ ifJ br­jh¬/ ,W½Æ± ¼u¢nrj« br­jh¬ (k¤. 14 : 3-12 ; kh¦. 6 : 17-29).

5. Kjyh« VnuhJ mfÇ¥gh (».¾.37-44)

       VnuhJ mfÇ¥gh bgÇa VnuhJɬ ngudhth¬.  ,t¬ ghyµÔd« KGtj¦F« ,uh#hthdh¬.

6. ,u©lh« VnuhJ mfÇ¥gh (».¾. 53-70)

       ,t¬ Kjyh« mfÇ¥ghɬ kfD« bgÇa VnuhJɬ nguDkhth¬.  Mdh± ¾È¥òɬ Ãy¥gF½ia k£Lnk bg¦wh¬. (nah®jh¬ kWfiu).  ,J ôj®fˬ Ãy¥gF½ m±y. gî± j¬ tH¡if¡ F¿¤J ,tÅl« thjhodh¬. (m¥. 25 : 13-26 ; 32)

7. ôj »s®¢¼f´

       Û©L« ôj®f´ ghyµÔd¤ij¤ j§f´ KG f£L¥gh£o¦F´ bfh©Ltu Ka¦¼¤jd®.  ôjhµ v¬D« fÈnya¬ nuhk®fS¡F v½uhd xU »s®¢¼¡F¤ jiyik jh§»dh¬. (m¥. 5 : 37).  Mdh± mJ njh±ÉailªjJ.  MÆD« ¾¦fhy¤½± brnyh¤½a® v¬W miH¡f¥g£l ôj nj¼a ,a¡f« njh¬w ,J tÊnfhÈaJ.  ,t®f´ nuhk®fS¡F tÇ bfhL¡f kW¤jd®.  ».¾. 45-± ½íjhµ vd¥g£lt¬ ¼yiu nuhk®fS¡F v½uhf el¤½dh¬.  Mdh± njh±ÉailªJ/ ghöµ v¬D« ônjahɬ nuhk m½fhÇah± ¼u¢nrj« br­a¥g£lh¬.  ».¾. 46 – 48-¡F ,il¥g£l fhy¤½± fÈnyahit¢ rh®ªj ôjh¼¬ kf¬f´ nuhk®fis v½®¤jd®.  Mdh± ,t®f´ ônjahɬ nuhk m½fhÇahd ½ngÇa my¡rh©luh± ¼YitƱ miwa¥g£ld®.

       ».¾. 54-± cW½ahd kj¡bfh´if¡ bfh©lt®fsh± “¼fhÇ ,a¡f«” Mu«¾¡f¥g£lJ (¼fhÇa¬-¼fh “F¤Jth´” v¬D« bghU´ bfh©l ,y¤Ô¬ th®¤ijÆÈUªJ vL¤jhs¥g£lJ.)  ,t®f´ F¤JthËdh± mndfiu¡ bfhiy br­jd®.  ».¾. 55-± vUrnyik¥ ¾o¥gj¦fhf MÆu¡fz¡fhd ¼fhÇa®fis xU v»¥½a¬ tÊel¤½ xÈtkiyƬ ÛJ KfhÄ£lh¬.  nuhk®f´ ,t®fisí« ml¡»d®.  MdhY« nuhk MSe® ònshuµ v¬gt® bj­åf Muhjid¡bfd gz« it¡f¥g£oUªj Mya¤½¬ g©lfrhiyia¥ nguuR¡F¥ gz« njit vd rh¡F¥ ngh¡F¡ T¿ Mya¤ij¡ bfh´isÆ£lh¬.  vdnt ôj kj¡bfh´if bfh©lt®fˬ nj¼a ,a¡f« ts®¢¼ailªJ bfh©oUªjJ.

            Mfnt ôj®f´ nuhk®fS¡F v½uhf í¤j« br­jd®.  Jt¡f¤½± ôj®f´ bt¦¿ailªjd®.  Mdh± nuhĬ uh#h Únuh j¬Dila ,uhQt¤ jsg½ btµng¼aid/ btµng¼aŬ kfdhd il£lRl¬ ghyµÔd¤½¦F mD¥¾dh¬. btµng¼a¬ fÈnyahɬ MSifia¡ if¥g¦¿dh¬.  vUrnyÄÈUªj »¿µjt®f´ fÈnyahɬ bj¬gF½ahd ngyhî¡F¤ j¥¾ Xod®.  j¥¾nahod ,¢r«gt« ôj®fisí« »¿µjt®fisí« vUrnyÄÈUªJ tuyh¦W¥ ó®tkhfî«/ òÉÆa± mo¥gilÆY« Ãuªjukhf¥ ¾Ç¤jJ.

       ».¾. 68-± Únuh kuzkilªjh¬.  vUrnyĬ M£¼¥ bghW¥ig il£l¼l« x¥gil¤JÉ£L btµng¼a¬ nuhĬ MSifia¥ bgWtj¦F nuhK¡F Éiuªjh¬.  il£lµ vUrnyik K¦WifÆ£lh¬.  IªJ khj§fs¡F¥ ¾¬ò mt¬ gilf´ vUrnyĬ k½±fis cil¤JÉ£L ».¾.70-± njthya¤ij mʤjJ.  ».¾.73-± ôj fytu¡fhu®f´ 960 ng® nuhk®fsh± ¾o¤J¢ br±y¥gLtij ÉU«ghk± j¦bfhiy br­J bfh´tj¦F x¤J¡ bfh©l ,lkhd  krhjh nfh£ilƱ it¤J nuhk®f´ kWgoí« fytu¡fhu®fis xL¡»d®.

       nguur¬ M½Ça¬ ôj rl§fh¢rhukhd ÉU¤jnrjd¤ij¤ jilbr­j nghJ/ ».¾. 132-135-¡F ,il¥g£l fhy¤½± ôj®f´ kWgoí« gh®bfh¢rgh vd¥g£l ¼nkh¬ v¬gtuJ jiyikƱ   nuhk®fS¡F v½uhf¡ fyf« br­jd® (gh®bfh¢rgh v¬D« bga® u¾ m¡»ghth± it¡f¥g£lJ.  ,j¬ bghU´ e£r¤½u¤½¬ kf¬).  ».¾. 135-± ,¡»s®¢¼í« ml¡f¥g£lJ.  ¾¬ò vUrny« g£lz¤½¦F´ ôj®f´ EiHtj¦F M½Çadh± jil br­a¥g£ld®.

       Kjyh« ü¦wh©oY« ,U V¦ghLfˬ ,il¥g£l fhy¤½Y« ghyµÔd¤½± ÃyÉa mu¼a± Ãiy MF«.

1. II. rka/ fyh¢rhu k¦W« mu¼a± ¾¬dÂ

         ò½a V¦gh£o¬ ü±fis¥ òǪJ bfh´tj¦F Kjyh« ü¦wh©oY« ,U V¦ghLfˬ ,il¥g£l fhy¤½Y« ghyµÔd¤½± fhz¥g£l rka/ fyh¢rhu k¦W« mu¼a± Ãiyia¡ F¿¤j m¿it eh« bg¦¿U¡f nt©L«.

1. ôj kj rKjha¡ FG¡f´

1. rkhÇa®f´

       ».¾.722-± tl njr« (,µunt± – 10 nfh¤½u« ) å³¢¼ milªj ¾¬ Foaf¦w¥g£l tlnjr« kWgoí« mÓÇa®fˬ ,uh÷Ía¤½¦F c£g£l ¾wgF½ k¡fsh± Ãu¥g¥g£lJ. (II ,uh#h. 17 : 24) å³¢¼ailªj ,µunt± njr¤½± th³ªJ tªj ,µunt± k¡fSl¬ mÓÇa®f´ fy¥ò¤ ½Ukz« br­J bfh©ld®.  mÓÇa®fS« ,µuntȬ g¤J nfh¤½uK« ,izªj fy¥¾d k¡fS¡F¥ ¾wªj ¾´isf´ rkhÇa®f´ vd miH¡f¥g£ld®.  mt®f´ mÓÇa®fSl¬ fyªjt®fS¡F¥ ¾wªjgoah± mt®fis vUrnyÄY´s ôj®fS«/ ônjahÉY´s ôj®fS« Ô©l¤jfhjt®f´ ngh± xJ¡» it¤jd®.  ».K. 5 (IªJ) M« ü¦wh©o± vUrny« njthya« Û©L« f£l¥g£lnghJ rkhÇa®f´ v½®¥ò bjÇɤjd®. (benf. 2 : 10 – 6 : 14 ; 13 : 28).  rkhÇahÉY´s bfÇÓ« kiyÛJ ,Uªj j§f´ brhªj Mya¤½± rkhÇa® Muh½¤jd® (nahth. 4 : 20).  kfh mby¡!h©l® fhy¤½± ,ªj Mya¤ij¡ f£od®.  ,J ».¾. 128-± #h¬ ,®fhþRth± gh½ msî mÊ¡f¥g£lJ.  rkhÇa®f´ giHa V¦gh£o¬ Kj± IªJ òµjf§fis k£Lnk j§f´ r£l¥ ò¤jf§fshf V¦W¡ bfh©ld®.

2. gÇnra®f´

       gÇnra®f´ v¬D« th®¤ijƬ bghU´ ¾Ç¡f¥g£lt®f´.  ».K. 2-M« ü¦wh©o± ,t®f´ »nu¡f eh£L fyh¢rhu¤ij (bAyÅr«) gu¥òtj¦F v½®¥ò bjÇɤj Ah¼j« v¬D« mik¥¾¬ tʤnjh¬w±f´ Mt®.  ¾¬ò ,t®f´ rka« k¦W« mu¼aiy ît»¤J tªj k¡f¥nga®fis v½®¤jd®.  bjhl¡f¤½± ,t®f´ ¾ujhd MrhÇa¬ nahd¤jh¬ v¬gtU¡F¡ ѳ bra±g£L tªj xU FGthf ,a§»d®. (».K. 160-143). ,t®f´ cÆ®¤bjGjiyí« öj®fisí« ÉRth¼¤jd®. gÇnra®f˱ mnef® gF½neu¥ gÂahs®f´/ Mdh± bgU«ghY« mt®fSila jiyt®f´ midtU« _y¥¾u½fˬ ef± vGJ»¬wt®f´.  bAÈna± v¬gt¬ ¾u¼¤½¥ bg¦w gÇnra¬.  (».K. 60 Kj± ».¾. 20 tiu).  ,tUila kf¬ (m±yJ ngu¬) fkhÈna± v¬gt® gîȬ M¼Ça® Mth® (kdª½U«òjY¡F K¬ gîȬ bga® rî±). ,t®f´ brnyh¤½a®fˬ òu£¼¡ bfh´iffSl¬ ,izaɱiy.  ».¾. 70-± nguur¬ btµng¼aÅlÄUªJ nghjf®fS¡fhd f±Érhiy Jt§f mDk½ bg¦wd®.

3. rJnra®f´

       ,t®f´ jhåJ ,uh#hɬ fhy¤½± ¾ujhd MrhÇadhf ,Uªj rhnjh¡ v¬gtǬ t«rhtÊÆd® vd¤ j§fis miH¤J¡ bfh©ld®.  rJnra®f´ ¼wªj f±Ékh¬fS«/ gz¡fhu®fSkhf ,Uªjd®.  ,t®f´ bAyÅr¤½¬ Mjuths®f´ Mt®.  ,t®f´ njtöj®fisí« cÆ®¤bjGjiyí« ÉRth¼¡fɱiy (k¤. 22 : 29-33).  gÇnra®f´ ,t®fis v½®¤jd®.  ,naR cÆ®¤bjGjiy¡ F¿¤J¥ ngh½¤jgoah± rJnra®f´ ,naRití« v½®¤jd®.  ,t®f´ njthya¤½¬ gÂfis¤ j§f´ f£L¥gh£L¡F´ it¤½Uªjd®.  ».¾. 70-± vUrny« njthya« mÊ¡f¥g£lgoah± m²ntisƱ ,t®fS« mʪ½U¡fyh«.

4. vµnda®f´ â vrnda®f´

       ò½a V¦gh£o± ,t®fSila bga® neuoahf¡ F¿¥¾l¥glɱiy.  Mdh± ôj tuyh¦W M¼Ça® nahrgµ ,t®fis¡ F¿¤J vG½í´h®.  vµnda®f´ v¬D« th®¤ijƬ bghU´ m¿a¥glɱiy.  F«uh¬ F¿¥òf´ ,ªj th®¤ijia cgnah»¡fɱiy.  Mdh± mndf m¿…®f´ ,t®fis¢ rt¡fl± RU´fis¤ jahǤJ/ btËÆ£L/ ghJfh¤J tªj¤ JwÉf´ T£l¤Jl¬ ,iz¡»¬wd®.  nahth¬µehgf¬ vµnda®f˱ xUt® vd m¿…®f´ e«ò»¬wd®.

1. »nu¡f – nuhk kj§f´

          »nu¡f®fS« nuhk®fS« mnef bj­t§fisí« bg© bj­t§fisí« it¤½Uªjd®.  mt®fˬ ¼y e«¾¡iffS«/ bj­åfK« ÑnH bfhL¡f¥g£L´sJ.

1. xÈ«¾ah kj§f´

       ».K. 8-M« ü¦wh©o± th³ªj fÉ…®  nAhk® (,Èa£ k¦W« xo¼ vG½at®) k¦W« bA¼a£ M»nahǬ ò¤jf§f˱ ,UªJ xÈ«¾a kj§f´ njh¬¿aJ.  ,t®fSila e«¾¡ifƬgo »nu¡f eh£o± fhz¥g£lbgÇa kiyahd xÈ«gµ kiyƱ ,a¦if¡F m¥gh¦g£l kÅj®f´ th³ªJ tªjd®.  ,t®f´ ,²tifahd bj­t§f´ j§fS¡F¤ j©lid bfhL¡Fbkd¥ ga¥g£ld®. vdnt »nu¡f®f´ kÇahijƬ mo¥gilƱ ,±yhk± ga¤½¬ mo¥gilƱ ,ªj bj­t§fis e«¾d®. ¼y bj­t§fˬ bga®f´ ÑnH ju¥g£L´sJ.

1. brôµ (#&¾£l®) – bj­t§fˬ jf¥g¬/ ,t¬ xÈ«gµ kiyia M©lh¬. ,t¬ fhyÃiyƬ bj­t«.  ,t¬ kÅjUila m½®·l§fS¡F tÊfh£odh¬.

1. Ïuh (éndh) – ,t´ brô¼¬ kidÉahth´/ ½Ukz« k¦W« FL«g§fˬ bj­t«.

1. bgh¼njh¬ (be¥oô¬) – fl±f´ k¦W« óÄa½®¢¼fˬ bj­t«/ ,t¬ brô¼¬ rnfhju¬.

1. m¥g±nyh – brô¼¬ xU kf¬/ ,t¬ btË¢r«/ ,ir k¦W« Ô®¡fjÇrd§fˬ bj­t«. nkY« ,t¬ thÈa MltǬ g©òf´ bfh©l – mH»¬ F¿ÞlhÆUªjh¬.

1. m®½Äµ (lahdh â ½ahdh) – ,t´ mndf bg©fˬ ,·l bj­t«. Vbdű ,t´ »nu¡f®f´ k¦W« nuhk®fS¡F¡ FHªij gh¡»a« bfhL¡»wt´ vd¡ fU½d®.  ,t´ rª½u¬ v¬g½¬ njtij k¦W« m¥g±nyhɬ ,u£il rnfhjÇ.  vng¼a®f´ ,tis M®oĵ (brÊ¥ò njtij) v¬W« nuhk®f´ lahdh v¬W« miH¤jd® (m¥. 19).

1. m¥ngh®il¤ (ådµ) – ,t´ mHF k¦W« m¬ò M»at¦W¡F bj­tkhÆUªjh´. nuhk®f´ ,tis mµjnuh¤ vd miH¤jd®.

1. m¤njnd (Äd®th) – ,t´ Vbj¬¼¬ …hd«/ fiy k¦W« ghJfh¥ò ngh¬wt¦¿¬ f¬Å¤ bj­tkhÆUªjh´. ,t´ brô¼¬ jiyÆÈUªJ¤ JË®¤jt´.

1. bA®kµ (bk®FÇ) – bj­t§fˬ öJt¬.

1. ½nahÅrµ (g¡Tµ) – ,t¬ ½uh£rur¤½¬ (kJghd«) bj­t«.

1. nA£µ (òq£nlh) – ,t¬ kuz« k¦W« ѳ cyf« ngh¬wt¦¿¬ bj­tkhÆUªjh¬. ,t¬ brô¼¬ k¦bwhU rnfhju¬.

2. F¿brh±j±

       ¾ugykhd kj tÊgh£L¤ jy§fis mQ» F¿ nf£gJ xU ¾ugykhd kj¢ bra±ghlhf ,UªjJ.  mt®f´ j§f´ bj­t§fSila ¼¤j¤ij m¿tj¦fhf¡ F¿ nf£F« Kiwia¥ ¾¬g¦¿d®.

1. bl±¾ F¿ brh±j±

       ,J »nu¡f eh£o± ,Uªj ¾ugykhd F¿ nf£F« ikakhF«.  mndf ¼¿a F¿ nf£F« ika§f´ njh¬¿anghJ ,j¬ òf³ k§»aJ.  m¥g±nyh v¬D« bj­t« bg¤njh¬ v¬D« gh«ig¡ bfh¬W Ô®¡fjÇrd¤½¬ bj­tkhdh¬.  ,t¬ F¿nf£f tU»¬wt®fËl« xU bg© órhÇ _y« ng¼dh¬.

1. ir¾È¬ F¿ brh±j±

       ir¾± v¬D« th®¤ijƬ bghU´ f£L¡fij.  ka¡fÃiyƱ ,Uªj taJ¡F tªj xU bg© tu¥ngh»a r«gt§fis¤ Ô®¡fjÇrd« ngh± brh¬dh´.  ¼y® ,¡FGit¥ ¾¬g¦¿d®.

3. khª½ßf MÉ kj¢rl§Ff´ â MÉ tÊghLf´

       ¼y kj nfh£ghLf´ ,uf¼a rl§fh¢rhu§fis¡ bfh©oUªjd.  vdnt mitf´ khª½ßf MÉ kj¢rl§Ff´ vd miH¡f¥g£ld. 

1. ½bk¤nj®

       ,J m¤njnd g£lz¤½± ,Uªj ¾ugykhd MÉkj rl§fhF«.  ½bk¤nj® jhÅa§fˬ bj­t« Mth´.  mtˬ kf´ bgǼngh¬.  bgǼngh¬ nA£µ v¬D« bj­t¤jh± fl¤j¥g£lh´.  vdnt ½bk¤nj® kdKilªjh´.  mt´ vªj¤ jhÅa§fisí« tsuÉlɱiy.  vdnt brôµ j¬ rnfhju¬ nA£Rl¬ rkur« ng¼dh¬.  ,ªj rkur¤½¬ _y« bgǼngh¬ ÉLÉ¡f¥g£L ½bk¤njÇl« tªjh´.  Mdh± bgǼngh¬ x²bthU tUlK« eh¬F khj§f´ óÄƬ mo¤js¤½± fÊ¡f nt©L«.  mt´ mo¤js¤½± j§»a khj§f´ FË®fhy¤ij¤ njh¦WɤjJ.

1. ½nahÅrµ

       brô¼¬ kfdhd ½nahÅrµ bj­t« nuhk®fsh± g¡ilµ vd miH¡f¥g£lh¬.  ,t® fh­f¿f´ k¦W« ½uh£rur« ngh¬wt¦¿¬ bj­tkhÆUªjh¬.  ,ªj kj Kiwikia mndf¥ bg©f´  ¾¬g¦¿d®. mt®f´ ÄdhLf´ (gƤ½a§f´) vd m¿a¥g£ld®.  ,t®f´ m½fkhd kJ mUª½É£L gh«òfis Vª½¡bfh©L bk­kwªj ÃiyƱ eldkhod®.  ,j¬ c¢rf£lkhf/ cÆU´s ÄUf§fis¤ J©L J©lhf ,G¤J¡ Ñ¿¥ ¾sªJ j§f´ bt¿ah£l¤ij Ko¤J¡ bfh´th®f´.

1. M®¾íµ

       ,ªj MÉkj¢ rl§fhd J® cgnjrK« m®¾aRl¬ I¡»akhÆUªj ½nahÅr¼¬ mo¥gilƱ jh¬ mikª½UªjJ.  vdnt ,J M®¾r« vd m¿a¥g£lJ.  m®¾¡»¬ ò¤jf¤½¬ mo¥gilƱ il£l¬µ v¬D« ,uh£rr®fˬ T£l« ½nahÅir¡ bfh¬W mtŬ ,ja« jÉu rßu« mid¤ijí« ½¬wd®.  mtDila jf¥g¬ brôµ ,ja¤½ÈUªJ Û©L« xU ò½a ½nahÅir cUth¡»É£L il£l¬ir mʤjh¬.

1. ir¾È

       ir¾È¬ F¿f´ ir¾È v¬D« J® cgnjr¤ij m¿Kf« br­jJ.  nuhk®f´ ,tis ‘bgÇajh­’ vd miH¤jd®.  ,ªj ir¾È v¬D« J® cgnjr«jh¬ nuhk eh£o± Kjyhtjhf m¿Kf« br­a¥g£l MÉkj¢ rl§fhF«.  ir¾È ,a¦ifƬ bj­tkhth´.  ir¾yhɬ órhÇ j¬id¤ jhnd Éijao¤J¡ bfh©lh¬.

1. ,¼µ

       M¼Çµ v¬D« v»¥½a bj­t« j¬ rnfhju¬ br¤ _y« bfhiy br­a¥g£lh¬.  br¤ mt¬ cliy¡ flȱ v¿ªJ É£lh¬.  ,tDila kidÉ ,¼µ mªj cliy¥ ¾±jhµ (bygdh¬) v¬D« ,l¤½± f©blL¤J ,tid kWgoí« cÆnuhL vG¥¾dh¬.  br¤ kWgoí« ,tid eh¦gJ J©Lfshf bt£o¥ ngh£lh¬.  ,¼µ kWgoí« ,tid cÆnuhL vG¥¾dh´. ,t¬ kǤjt®fˬ bj­tkhdh¬.  ,ªj¥ òuhz¤½¬ mo¥gilƱ k¡f´ ,¼ir tÊg£ld®.  ».¾. 150-± ,ªj v»¥½a J® cgnjr« nuhK¡F m¿Kf¥gL¤j¥g£lJ.

1. ĤuhÆr«

       Ĥuhµ xU bg®¼a bj­tkhÆUªjh¬.  ,t¬ ghiwÆÈUªJ nkbyGªJ njh¬¿aj¬ _y« ¾wªjh¬.  ,t¬ nkbyGªjnghJ/ Kjyhtjhf ,t¬ NÇaDl¬ ngh® òǪjh¬.  ¾¬ò ¼U·o¥¾¬ Kj± bra± v¬D« fU¤jhd M½fhisíl¬ ngh® òǪjh¬.  Ĥuhµ M½fhisia¡ bfh¬WÉ£L kÅj ,d¤J¡fhd cÆǬ mo¥gilahdh¬.  vdnt Ĥuh¼¬ t±yikƬ _y« bg®¼a®f´ ¾rhRfis¤ Ju¤½d®.  ».K. 546-± bg®¼a® ir¥uir bt¬w ¾¬ò ,ªj J®cgnjr« ¾ugykhdJ.  Mdh± Kjyh« ü¦wh©L tiu m½f ¾ugy« milaɱiy.  MÆD« ».¾. 140-± ,J m½fkhf¥ guÉaJ.  _¬wh« ü¦wh©o± ,J bkJthf mʪJ É£lJ.

4. ehµ½¼r«

       »nu¡f th®¤ij “eh¼µ” ÈUªJ ,ªj th®¤ij cUth¡f¥g£lJ.  ,j¬ bghU´ m¿î (,uf¼a m¿î).  ».¾. ,u©lh« ü¦wh©o± vGj¥g£l ò¤jf§f˱ ,ªj ,a¡f« Kjyhtjhf¡ F¿¥¾l¥g£L´J.  ngJU k¦W« nahth¬ M»at®fËlÄUªJ m¦òj§f´ br­í« gÇR¤j MÉƬ tu¤ij gz¤½¬ _y« th§f Ka¦¼¤j khaɤij¡fhu¬ Ónkh¬ _y« ,a¡f« ÃWt¥g£oU¡fyh« vd m¿…®f´ fUJ»¬wd® (m¥. 8 : 9-24).  ,t¬ xU c©ikahd »¿µjt¬ m±y.  vdnt ,t¬ ¾¬ eh£f˱ »¿µJî¡F v½uhf¥ nghjid br­jh¬.  Ädhªj® v¬D« cl¬rkhÇa¬ k¦W« M¼ahit¢ rh®ªj brǪjµ v¬gtD« Ónkhid¥ ¾¬g¦¿a ehµ½¼r¤½¬ M¼Ça®fsht®.  brǪjµ ,naR xU kÅj¬ vd¥ ngh½¤jh¬.  vdnt m¥nghµjydh»a nahth¬ ,tDila¥ nghjidfis¡ f©o¤jh® (1 nah. 4 : 1-3).

       ehµ½a®f´ bghU£fˬ ¼U·o¥ò Ôik vd¥ ngh½¤jd®.  bg©Å¬ ¼U·o¥ò Ôik¡F mo¥gil vdî« ngh½¤jd®.  fh®ngh»nu£µ v¬D« ehµ½a¬ j¬ bjh©l®fis¥  ght« br­tj¦F t¦òW¤½dh¬.  ,tDila kf¬ v¾ghndµ tu«ò KiwƬ¿ ghYwî bfh´Sj± njtDila r£l« v¬W ngh½¤jh¬.  ,¥nghjid jtwhdjhF«/  Vbdű bk­ahd njt¬ FH¥g§fs¡F¡ fhuz± m±y (1 bfhÇ. 14 : 33).

       ehµ½a®f´ m¿î _y« ,u£¼¥ò v¬W« mJ KGikahf ,uf¼a m¿it (eh¼µ) m¿ªJ bfh´tij¢ rh®ªjJ v¬W« ngh½¤jd®.  ,J K¦¿Y« jtwhdJ.  Vbdű xUt¬ ,uf¼a m¿É¬ _y« ,u£¼¡f¥glɱiy; Mdh± »UigƬ _y« ,naR »¿µJɱ bfh´S« ÉRthr¤½¬ _y« ,u£¼¡f¥gL»nwh« v¬gij ig¾´ ngh½¡»wJ (vng. 2 : 8).

1. »nu¡f j¤Jt…hÅfS« – j¤Jt§fS«

          »nu¡f®f´ f±É k¦W« j¤Jt« M»at¦¿¦F ¾u¼¤½¥ bg¦wt®f´.  »nu¡f ehL cy»¬ gy j¤Jt …hÅfis¤ njh¦WɤjJ.  eh« ¼y K¡»akhd j¤Jt …hÅfisí« mt®fˬ j¤Jt§fiaí« F¿¤J¢ RU¡fkhf¥ go¥ngh«.  mªeh£f˱ j¦nghija ehfßf eh£f˱ ,U¥gij¥ ngh± j¤Jt« xU ½wdh­î g¦¿a f±Éahf ,U¡fɱiy.  mJ xU th³¡if tÊahf ,UªjJ (th³¡if Kiw).  x²bthU j¤Jt§fS« mitfS¡F vd xU brhªj th³¡if tÊia it¤½UªjJ.  (th³¡if eil m±yJ th³¡if Kiw)

1. Mu«gfhy j¤Jt …hÅf´

        ».K. 6-M« ü¦wh©o± »nu¡f j¤Jt« tsu¤ Jt§»aJ.  jhyµ k¦W« Ïuh»Ë£lµ M»nah® Mu«gfhy¤½¬ K¡»a j¤Jt …hÅfshth®f´.  ,t®f´ rh¡u£OR¡F  K¬ndhof´ v¬W j¦nghJ miH¡f¥gL»¬wd®.  cyf¤½¬ ,a¦ifƬ Ûjhd mf³thuh­¢¼íl¬ j¤Jt« Jt§»aJ.  cyf« ,a¦ifahf xU ä½a _y¡TW m±yJ Ãy«/ Ú®/ fh¦W/ bt¥gÃiy ngh¬w _y¡TWfsh± njh¬¿aJ v¬W j¤Jt …hÅf´ ngh½¤jd®. MÆD« mt®f´ xU Koî¡F tuKoaɱiy.

2. ¾jhnfhuµ (».K. 578 – 496)

        rhnkhµ efiu¢ rh®ªj ¾jhnfhuµ j¬Dila nj¦wkhd rÇrk K¡nfhz¤ nj¦w¤½¦F¥ bga® bg¦wtuhth®.  ,t® nkY« v©f´ k¦W« ,ir msîf´ M»at¦¿¦F ,ilna fhz¥gL« cwit¡ f©l¿ªjh®.  cyf« cU©il totKilaJ v¬W Kjyhtjhfg ¾jhnfhÇa®f´ T¿d®.  ,t® xU fÂj nkijí« j¤Jt …hÅíkhth®.  kǤj kÅj®f´ kWgoí« ÄUf§fshf¥ ¾w¥gh®f´ v¬D« nfh£gh£il (kW¾wÉ RH¦¼¡ nfh£ghL) Kj¬ Kjyhf¥ ngh½¤jh¬.  ,J xU jtwhd j¤JtkhF«.

F¿¥ò : ÉRth¼f´ kuzkilªj ¾¬ njt öj®fis¥ngh± ,U¥gh®f´ v¬W ig¾´ ngh½¡»wJ (k¤. 22 : 30).  mÉRth¼f´ euf¤J¡F¥ nghth®f´ (v¾. 9 : 27 ; btË. 21 : 8).  vdnt kǤjt®/ Û©L« Éy§fhfnth m±yJ jh³ªj #h½Æ± ¾w¥g® v¬D« ¾jhnfhuµ j¤Jt« mo¥gilƱyhjJ.

3. nrh¾µJf´ (j®f …hd rhµ½Çf´)

        nrh¾µJf´ ».K. Iªjh« ü¦wh©o± ,Uªjh®f´.  ,t®f´ gy C®fS¡F¢ R¦¿¤½Çªj M¼Ça®f´.  ,t®f´ nrh¾µJf´ v¬D« ,Ê¥bga® bg¦wd®/ Vbdű  rh¡u£Oµ ,t®fis v½®¤jh¬.  ,t®f´ nkil¥ng¢R Kiwia k¦wt®fS¡F¥ ngh½¤J¡ f£lz« bg¦wd®.  nkil ng¢RKiw Vbj¬¼± (m¤njnd g£lz«) òf³bg¦wJ.  ,t®f´ j§f´ khzt®fS¡F¥ bghJ ,l§f˱ c©ikahd Mjhu§fS¡F v½uhf v²thW thj« òÇtbjdî«/ c©ikfS¡F¥ ò½a És¡f§f´ bfhL¤J mt®f´ j§f´ brhªj Mjha¤J¡fhf v¥go c©ikia¥ òu£o kh¦Wtbjdî« f¦W¡ bfhL¤jd®.

4. rh¡u£Oµ (».K. 469-399)

       rh¡u£Oµ k¡fËl« nf´É nf£lt©z« Vbj¬ir r¦¿¡ bfh©nl ,Uªjh®.  ,tUila nf´Éf´ kÅjDila mD½d th³É¬ ¾u¢ridfis¡ F¿¤J¡ fhz¥g£lJ.  rh¡u£O¼¬ mo¥gil¢ ¼ªjid v¬dbtű c©ik vJbt¬W xUt® m¿ªjh± mij¢ br­t®.  jtwhd bra±f´ jtwhd v©z« k¦W« jtwhd jft±f´ M»at¦¿¬ Koî MF«.  fil¼ahf m¤njnd g£lz ,is…®fS¡F “njt¬ ,±iy” v¬D« bfh´ifia¡ f¦¾¤jj¬ _y« ,t¬ ÛJ F¦w« Rk¤j¥g£lJ.  Ú½k¬w« ,tid¡ F¦wthËbad¤ Ô®¤J É\« bfhL¤J kuz¤ j©lid ɽ¤jJ.

5. ¾sh£nlh (».K. 428-347)

        ,t¬ Vbj¬¼¬ MS« t®¡f¤ij¢ nr®ªjt¬.  ,tD¡F rh¡u£ORl¬ jÅ¥g£l bjhl®ò ,UªjJ.  rh¡u£O¼¬ kuz« ¾sh£nlhɬ th³¡ifƱ bgU« kh¦w¤ij cUth¡»aJ.  ».K. 387-± m¡flhÄ v¬W bga® N£l¥g£l Kj± g±fiy¡ fHf¤ij ÃWÉdh®.  ßg¥Ë¡/ yhµ/ ½khaµ k¦W« ¼«ngh¼a« M»aitf´ ,tUila òf³ bg¦w ò¤jf§f´ MF«.  ßg¥Ë¡ v¬D« ò¤jf¤½± ,t¬ FL«g§fis mÊ¡f¡T¿dh¬.  nkY« e±yt¦iw¡ F¿¤j ¼ªjid v±yht¦W¡F« nkyhdJ vdî« T¿dh¬.  ¾sh£nlhɬ ¼y ò¤jf§f´ x¬W¡bfh¬W Ku©gL»wJ. (v.fh) “yhµ” v¬D« ò¤jf¤½± kWgoí« FL«g¤ij¡ F¿¤J¡ T¿dh®.

6. mǵlh£o± (».K. 384-322)

        mǵlh£o± m¡flhÄƱ ¾sh£nlhɬ ѳ f±É f¦wh®/ Mdh± ,t® mndf ¼ªjidf˱ ¾sh£nlhîl¬ x¤J¥ nghfɱiy.  ,t® kfh mby¡rh©lǬ M¼ÇauhÆUªjh®.  ».K. 335-± ,t® j¬Dila brhªj j¤Jt§fˬ mo¥gilÆyhd f±É rhiyia Vbj¬µ efDZ ÃWÉdh®.  ,t® nkY« Kiwahd Éthj¤J¡fhd r£l§fis (j®¡f rh¤½u tÊKiwfis) ÃWÉdh®.  ,t® ö©l¥g£l xU Kj± fhuz« x¬W ,U¡f nt©L«; mjid “¾ujk ,a¡f« m±yJ njt¬ v¬W miH¡fyh«” v¬W T¿dh®.  MÆD« ,t® j¬Dila njtÅl« xUnghJ« b#g« br­aɱiy.

7. µbf¥o¡µ (rªnjfth½f´)

        µbf¥or¤ij ÃWÉat® vȵ g£lz ignuh Mth® (».K. 365 – 275).  ,t® kfh mby¡rh©oUl¬ ,ª½ahî¡F¥ gaz« br­jtuhth®.  MdhY« ,t® ò¤jf§f´ vGjɱiy.  µbf¥or« v¬gJ “m¿tj¦F¢ rh¤½akhditfisí« m¿tJ fod«” vd¥ ngh½¤jJ.  njtid¡ F¿¤j vªjbthU fhÇa¤ijí« m¿tJ Tlhj fhÇa« v¬W ,t®f´ T¿d®.

   F¿¥ò :  ,ªj mehµ½r« (m¿a ,ayh nfh£ghL) jtwhdjhF«.  Vbdű njtid eh« ig¾´ k¦W« ,naR »¿µJ _y« m¿ayh«.

8. irÅ¡»a®f´

        »nu¡f th®¤ij “irÅ¡” v¬gj¬ bghU´  eh­-ngh¬nwh®.  ,ªj j¤Jt …hÅf´ eh­ ngh¬w th³¡if el¤½d®.  ,ij ÃWÉa m¬¿µbjbdµ (».K. 445-365) rh¡u£Oir¥ ¾¬g¦¿at¬ Mth¬.  ,t¬ ¾sh£nlhɬ fU¤J¡fis ÃuhfǤjh¬.  Mdh± cyf¥ ¾ufhukhd tr½f´ ,±yhj vËa th³it tÈíW¤½dh¬.

9. µlhÆ¡µ â k©lg j®¡fth½f´

        ,ij ÃWÉat® brndh (».K. 350-260).  ,J µlhÆr« vd miH¡f¥gL»wJ.  ».K. 314-± ,t® f¥g¦nrj¤½± mf¥g£l ViHahf Vbj¬R¡F tªJ nr®ªjh®.  ,t® “totik¡f¥g£l tuhªjhɱ” (µnlhah ngh¡»yh EiHthƱ) j¬Dila nghjidia¤ Jt¡»dh®.  vdnt !nlhah (k©lg«) v¬D« bgaÇÈUªJ µlhÆr« v¬D« bga® N£l¥g£lJ.  ,t®f´ mid¤J« flî´ nfh£gh£lhs®f´. v±yh« flî´  v¬wd®.

        Kjyh« ü¦wh©o± µlhÆr« òf³bg¦W És§»aJ.  nrhÈ g£lz muJµ v¬D« µlhÆ¡ fÉ…id¥ gî± m¥. 17:28-± nk¦nfh´ fh£odh®.  gî± ¾wªj Cuhd j®R g£lz« µlhÆ¡µ j¤Jt¤J¡F¥ òf³bg¦w µjykhF«.  Mfnt µlhÆ¡¼¬ ¼y j¤Jt§f´ gîY¡F¤ bjÇí«.  f±Éahs®fˬ ftd¤ij <®¥gj¦fhf¥ gî± µlhÆ¡ fÉ…id nk¦bfh´ fh£odh®.  gî± xU µlhÆ¡ m±y.  Mfnt mt® j®R  g£lz¤½± f±É f¦fhk± vUrnyı fkhÈnaȬ ѳ khztdhf ,UªJ f±É gƬwh®. (m¥. 22 : 3).

10. v¾TÇa®f´

        v¾Tuµ (».K. 344-277) ,ªj j¤Jt¤ij¤ njh¦Wɤjh®.  ,t® eu«ò¤ js®¢¼ nehah± gh½¡f¥g£lnehahË.  ¾Ç¡fKoahj ¼¿a mQ¡fˬ T£L¥ bghUsh± j¦brayhf cyf« cUth»aJ v¬W ,t¬ ngh½¤jh¬.  ,J jtwhF«.  Vbdű mQ ¾Ç¡f¥gl¡ ToaJ v¬W m¿Éa± Ã%¾¤J´sJ.  mQit¥ ¾Ç¤jh± ònuh£lh¬/ Ãô£uh¬/ vy¡£uh¬ KjÈat¦iw¡ fhzyh«.

1. mu¼a± ¾¬d (nuhk¥ nguuR)

     ».K. 753-± nuhk¥ nguuir nuhk¥ g£lz¤½± nuhKYµ Kjyhtjhf ÃWÉdh®.  Kªija ü¦wh©Lf˱ nuhk®f´ ,Utifahd k¡fis¡ bfh©oUªjd®.  ».K. 445-± bg£ß¼a¬ (MS« t®¡f«) k¦W« ¾ns¾a¬ (bghJ Ãiy k¡f´) M»at®f´ j§fS¡F ,ilna fy¥ò¤ ½Ukz« br­Jbfh´s mDk½¡F« r£l« Ãiwnt¦w¥g£lJ.  ».K. eh¬fh« k¦W« _¬wh« E¦wh©Lf˱ nuhk®f´ go¥goahf¤ j§f´ ,uh÷Ía¤ij ,¤jhÈ c´sl¡»a igF½f´ tiu ÉÇîgL¤½d®.

        nuhk®f´ bgÅ¡nfa®fS¡F v½uhf fh®njͱ it¤J ngh®òǪjd®.  fh®nj÷ bgżahɱ f¥g± JiwKf« MF«.  ,y¤Ô¬ bkhÊƱ bgÅ¡nfa®f´ ¾íÅ¡µ v¬W miH¡f¥g£ld®.  vdnt nuhk®fS¡F« bgÅ¡nfa®fS¡F« ,ilnaahd ngh®f´ “¾ôÅ¡ í¤j«” v¬W m¿a¥gL»¬wJ.  ».K. 149-146 tiu eilbg¦w _¬wh« ¾ôÅ¡ nghDZ fh®nj÷ K¦¿Y« mÊ¡f¥g£lJ.  ».K. 148-± ¾ôÅ¡»a®fS¡F cjÉòǪj k¡fnjhÅa®fisí« nuhk®f´  njh¦fo¤jd®.  ¾¬ò ».K. 146-± mt®f´ »nu¡f g£lzkhÃy§fS¡F (mfha¬) ,ilƱ c´s gF½fisí« å³¤½d®.  bfhǪJ g£lz¤ijí« mʤjd®.  fil¼ahf ».K. 63-± ghyµÔd¤ijí« j§f´ f£L¥gh£o¦F´ bfh©L tªjd®.

        ».K. 63-¡F¥ ¾¬ò nuhk¥ nguu¼± mik½Æ¬ik ÃyÉaJ.  Mdh± ».K. 48-± #&Èaµ Ór® m½fhu§fis¥ bg¦W¡ bfh©L r®th½fhÇ Mdh¬.  ,t¬ ».K. 44-± bfhiy br­a¥g£lh¬.  ,tDila kuz¤J¡F¥ ¾¬ ».K. 31-± ÓrǬ kUkfdhd M¡nlhÉa¬ ÓrUila jiyik¤ jsg½ M¬lÅiaí« »Ënahgh£uhití« (v»¥½¬ uhÂ) m¡oí« v¬D« ,l¤½± njh¦fo¤jh¬.  ,²thW v»¥J ehL nuhKl¬ nr®¡f¥g£lJ.

        m¡nlhÉa¬ v¬gt® mfµJ (nk¬ikí´st¬) v¬D« g£l¤ij¥ bg¦W nuhk¥ nguu¼¬ Kiwahd îthf¤½¬ Kj± nguur¬ Mdh¬ (».K. 27 – ».¾.14).  ,naR ,tDila MSifƬ fhy¤½± ¾wªjh® (ÿ¡. 2 : 1).  mfµJ uha¬ kuz¤J¡F¥ ¾¬ ½ngÇíuha¬ nguurdhdh¬ (».¾. 14-37).  ½ngÇíuhaD¡F¥ ¾¬ fhíµ fhÈFyh (37-41) nguurdhdh¬.  bjhl¡f¤½± ,t¬ e±ytdhÆUªjh¬; Mdh± btFÉiuɱ ,t¬ K¦¿Y« e±byhG¡f« m¦wt¬ Mdh¬.

        ghJfhty®f´ fhíir bfhiybr­J É£L ,tDila khkhthd »sîoair¥ nguur¬ M¡»d® (».¾. 41-54).  Kjyh«   VnuhJ mfÇ¥gh »sîoair¥ nguur¬ M¡F«go ghJfhty®fS¡F« »sîoaR¡F« ,ilna ngu« ng¼dh¬.  vdnt »sîoaµ/ mur gjÉ V¦w¾¬ mfÇ¥ghit¥ ghyµÔd« tiuÆyhd bgÇa ,uh÷Ía¤J¡F m½g½ah¡»dh¬.  ,tDila M£¼¡ fhy¤½± ,t¬ ôj®fis nuhÄÈUªJ¤ Ju¤½dh¬.  M¡»±yh k¦W« ¾Çµ»±yh M»at®fS« ,²thW Ju¤j¥g£lt®fS´ (m¥. 18:2) ¼y®.

        Únuh (».¾.54-68) »sîoaR¡F¥ ¾¬ò nguurdhdh¬.  ,tDila M£¼¡ fhy¤½± ».¾. 64-± nuhk ehL Ô¥g¦¿ vǪjJ.  ,j¦F¡ »¿µjt®f´ ÛJ F¦w¨Rk¤½ mt®fis Únuh cg¤½ut¥L¤½dh¬.  Únuhɬ kuz¤J¡F¥ ¾¬ ,tDila ,uhQt¤ jsg½ btµng¼a¬ (».¾. 69-79) nguur¬ Mdh¬.  ,tDila kf¬ il£lµ ».¾. 70-± vUrnyik mʤjh¬.  ».¾. 79-81-± il£lµ j¬ jf¥gD¡F¥ ¾¬ò nguur¬ Mdh¬.  ,t¬ jhuhsFz« c´stdhf¡ fUj¥g£lh¬.  il£lR¡F¥ ¾¬ò nlhÄ£l¬ nguur¬ Mdh¬ (81-96).  ,t¬ bfhL§nfhydhf M£¼ òǪjh¬.

1. nuhk M£¼ Kiw

        nuhk¥ nguuR bgÇjhf ,Uªjgoah± ,J khfhz§fshf¥ ¾Ç¡f¥g£lJ.  ¾u½Ã½fsh± ît»¡f¥g£L M£¼ br­a¥g£l rkhjhdkhd/ ehfßfkhd khfhz§f´ ¾uòrig khfhz§f´ v¬W miH¡f¥g£lJ.  mik½a¦w v±iynahu khfhz§f´ nguurŬ neuo¡ f£L¥gh£L¡F´ ,UªjJ.  ônjah ngh¬w ¼¿a khfhz§f´ m½fhu t®¡f¤jh± MSif br­a¥g£lJ. (MSe®).

1. nuhk tÇ Kiw

        bg©f´ k¦W« moikf´ c£gl v±yh k¡fS« xUeh´ TÈ¡F¢ rkkhd tÇia¡ f£lhakhf¢ brY¤j nt©L«.  Ãy« k¦W« cilikf´ ÛJ neuo tÇ É½¡f¥g£lJ. ônjahɱ mWtil tÇ 12.5 rjåjkhf ,UªjJ.  tÇf´ Ma¡fhu®fsh± tNÈ¡f¥g£lJ.  Ma¡fhu®f´ ɽ¡f¥g£l tÇiaÉl¡ TLjyhf tNȤjd®.  rnfí k¦W« k¤njí (nyÉ) M»at®f´ tÇ tNÈ¥gt®f´ m±y.  Mdh± ,t®f´ VnuhJ mª½ghrh± ÃaÄ¡f¥g£l ¾uhª½a tÇ tNÈ¡F« mYty®f´.

1. nuhk¥ gilKiw â gil¥ gÇîf´

        nuhk¥ gil _¬W tifahd ngh®åu®fis¡ bfh©oUªjJ.  ¾u£nlhÇa¬ gil/ ä#dǵ k¦W« Jiz¥gilf´.

1. ¾u£nlhÇa¬ gil mfµJuhadh± V¦gL¤j¥g£l nguurŬ bk­¥ghJfht± gil MF«. ,J nuhkhòÇ¥ gilƬ g¬Åu©L m±yJ g½dhW ¾Çî bfh©lJ.  (xU FG ngh® åu®f´).  x²bthU FGɬ 500 åu®f´ nuhı it¡f¥g£ld®.  ,t®f´ m½f msî r«gsK« Äf¡Fiwªj g½dhW M©L g¡fhy¤ijí« bg¦wd®.  gî± nuhı ifJ br­a¥g£lnghJ mt® f£l¥g£L xU ¾u£nlhÇa ghJfhtyÅl« bfh©L nghf¥g£lh¬ (m¥. 28 : 16/ 20).

2. ä#dǵ v¬gJ nuhk¥ ¾ui#fËÈUªJ ò½ajhf¤ bjǪbjL¡f¥g£l ,sÃiy¥ gilahF«. g½dh¬F Kj± g¤bjh¬gJ taJ¡F£g£lt®f´ gilƱ ,izayh«.  x²bthU ä#D« 600 åu®f´ ml§»a nuhkhòÇ¥ gilƬ g¤J¥ ¾Çîfis¡ bfh©lJ. (MwhÆu« åu®f´).  x²bthU gF½í« xU ü¦W¡f½g½¡F¡ ѳ üwhf¥ ¾Ç¡f¥g£lJ.  ü¦W¡f½g½ xU K¬mDgtKila åu® Mth®.  åu®fS¡F òË¥ó£l¥g£l ½uh£rur« czthf tH§f¥g£lJ.  ,¥go¥g£l ur¤ij åu®f´ ,naRî¡F¡ bfhL¤jd® (k¤. 27 : 48).

3. Jiz¥ gil¡F¡ Fok¡f´ m±yhnjh® nj®î br­a¥g£ld®.  ,Ug¤ijªJ tUl c©ikahd nrit¡F¥ ¾¬ò mt®f´ nuhk¡ FoíÇikia¥ bgwKoí«.  Jiz¥ gilf´ ¼Çahɬ ɱ-m«ò  k¦W« µbgƬ eh£o¬ r§»È¡ fÆW ngh¬w ¼w¥ò Míj§f˱ nj®¢¼ bg¦wt®f´.  mtru fhy§f˱ j§f´ guªJ ÉǪj rh«uh÷Ía¤½± gilfis mD¥òtj¦fhf¢ ¼wªj rhiy tr½ia nuhk®f´ bg¦¿Uªjd®.

1. nuhk r_f¥ ¾Çîf´

        nuhk¢ rKjha k¡f´ ¾uò¡f´/ m½fhu t®¡f«/ rhjhuz tF¥¾d®/ moikf´ k¦W« ÉLjiy bg¦nwh® ngh¬wt®fsht®.  ¾uò¡f´ nuhk r_f¤½¬ Äf ca®ªj ÃiyƱ fhz¥g£l k¡fsht®.  ,t®f´ mu¼a± Mnyhrid tH§f Mnyhrid r§f¤½± ,Uªjd®.  m½fhu t®¡f¤½d® F½iu¥ gil¡F¤ j§f´ brhªj¡ F½iufis tH§F« ÃiyÆÈUªj br±tªj®fsht®.  ,t®f´ gil¡F¤ jiyt®f´ v¬gijÉl mu¼a± jiyt®fshdh®f´.  gilƱ m½f M©Lf´ gÂgǪj k¡f´ rhjhuz tF¥¾d® Mth®f´.  mndf tUl§f´ gilƱ ciH¤j ¾¬ò mndf ÉtrhÆf´ j§f´ Ãy§fis¥ gÆÇlɱiy.  ,t®f´ òwef®¢ rh®ªj gF½fS¡F¢ br¬W th³ªjd®.  ,t®f´ czî¤ jhÅa§fis mu¼lÄUªJ rYif ÉiyƱ bg¦wd®.

        moikf´ bgU«ghY« ngh®f˱ ¼iw¥ ¾o¡f¥g£lt®f´ Mth®f´. ,u©lh« ü¦wh©o± fz¡»l¥g£lgo nuhk eh£o¬ moikfˬ bjhif 2/50/000.  nuhk®f´ moikfis jh³thf elª½ tªjd®.  ¼y ntisf˱ åLf˱ ntiy br­Jbfh©oUªj moikf´ j§f´ v#khdh± e¬F ftÅ¡f¥g£ld® (ÿ¡. 7 : 2).  k¦bwhU r_f¤½d® ÉLjiy bg¦wt®f´ v¬W m¿a¥g£ld®.  moikfis ÉLjiy br­tj¦F¥ gy fhuz§f´ ,UªjJ.  xU moik v#khD¡F¢ e±y  ¼w¥ò¥g br­jh± v#kh¬ mtid ÉLjiy br­jh¬ (v.fh. v#khŬ cÆiu¡ fh¤j± ngh¬w e¦bra±f´).  ¼y moikf´ kj¡ fhuz§f´ m±yJ bgUªj¬ik¡fhf v#kh¬fsh± ÉLÉ¡f¥g£ld®.  ÉLjiy bg¦w ¼y ôj®f´ tªJ vUrnyı xU brg Mya¤ij¡ f£oÆUªjd®.

1. nuhk rKf¥ g©ghLf´

        bg©fS¡F¥ g¬Åu©L taJ« M©fS¡F¥ g½dh¬F taJ« ½Ukz tajhf îza« br­a¥g£oUªjJ.  f±É ,Uªj ngh½Y« M¼Ça® g ÉU«g¥glɱiy; Mdh± btW¡f¥g£lJ.  fhuz« M¼Ça® gÂƱ tUkhd« Äfî« Fiwthf ,UªjJ.  mfµJɬ fhy¤½± nuh« k¦W« cy»¬ ¾w gF½fS¡»ilna thÂg« brÊ¥ò¦¿UªjJ/ Vbdű nuhk¡ Foau¼± rkhjhd« ÃyÉaJ (ng¡µ nuhk¬dh – Pax Romana) ,tǬ fhy¤½± ,y¤Ô¬ ,y¡»a« bgh¦fhy¤ij mDgɤjJ.  ,t®f´ ¼wªj g£lz§fis¡ f£od®.  ,t®f´ Kjyhtjhf vÇkiy rh«g± k¦W« R©zh«ò M»at¦iw 2 : 1 v¬D« msɱfyªJ fh§»ß£ jahǤjd®.  mt®f´ MW khof´ tiu¡F« f£l KoªjJ.  nuhk rhiyf´ 13 Kj± 16 mo mfy« cilajhf ,UªjJ.  250000 ik± ÚsK´s f± rhiyfis nuhk®f´ mik¤jd®.  ,t®fˬ bghGJ ngh¡Ff´ ehlf«/ t©o¥ gªja« k¦W« åu Éisah£Lf´ ngh¬witfshF«.  åu Éisah£LfS¡F c£gL¤j¥gLnth® bgU«ghY« F¦wthËf´/ ngh®¡if½f´ ngh¬nwhuht®.  ,t®f´ rhF« tiu xUtU¡bfhUt® r©ilÆl nt©L«.

1. ».K. ,u©lh« ü¦wh©o¦F¥ ¾¬ò nguur® tÊghL bghJthd x¬whf ,UªjJ. Kj¬ Kjȱ #&Èaµ Ór® nuhk¥ ¾uò¡f´ rigah± bj­åfkhdt¬ v¬W Koî br­a¥g£lh¬.  nguur®fis Muh½¡f kW¤j ôj®f´ k¦W« »¿µjt®f´ cg¤½ut¥gL¤j¥g£ld®.

III.  ,U V¦ghLfS¡F« ,il¥g£l fhy ,y¡»a§f´

          giHa V¦ghL k±»ahɬ ò¤jf¤Jl¬ ÃiwtilªjJ.  MÆD« k±»ahɦF¥ ¾¬ò mndf ò¤jf§f´ vGj¥g£lJ.  mitf˱ ¼y ò¤jf§f´ tuyh¦W k½¥òilait.  ,itf˱ ¼y ò¤jf§f´ rka¥ ò¤jf§fshf¡ fUj¥g£lhY«/ mitf´ MÉ¡FÇa k½¥ò ,±yhjitf´.

1. j´Sgoahfk§f´

    j´Sgoahfk¤½¬ »nu¡f bkhÊ¥ bghU´ “kiw¡f¥g£l” m±yJ “kiw¤J it¡f¥g£l” v¬gjhF«. f¤njhÈ¡f m¿…® b#nuh« (».¾. 420) e«Kila giHa V¦gh£o¬ 39 ò¤jf§fËÈUªJ ¾w ò¤jf§fis ntWgL¤½¡ fh£l ,²th®¤ijia¥ ga¬gL¤½dh®.  j´Sgoahfk§f´ bgU«ghY« »nu¡f bkhÊƱ vGj¥g£lJ.  ¼y ò¤jf§f´ v¾bua« k¦W« muhÄa« M»a bkhÊf˱ vGj¥g£lJ.  ,¥ò¤jf§f´ mby¡rh©oÇa ôj®fsh± vGj¥g£lJ.  Kj± k¡fnga® k¦W« v¡Ë¼ahµlµ M»a ,u©L ò¤jf§fS« ghyµÔÅa ôj®fsh± ».K. 250-».¾. 100-¡F« ,il¥g£l fhy¤½± vGj¥g£lJ.  ,itfˬ M¼Ça®f´ mndf® nghÈahdt®f´.  .,¥ò¤jf§fˬ c©ikahd M¼Ça®f´ m¿a¥glɱiy.

1. j´Sgoahfk§fˬ g£oa±

2. njh½¤J (bjh¾ahR Mfk«)

3. ô½¤J

4. vµj® (»nu¡f«)

5. rhynkhŬ …hd« (…hdhfk«)

6. Óuh¡»¬ …hd« (Óuh¡ Mfk«)

7. gh%¡F (vnuÄahɬ kl±)

8. jhÅna± ,iz¥òf´ (i) ,is…® _tǬ ghl± (ii) Nr¬dh  (iii)  ng± bj­tK« mu¡f¥gh«ò«

9. k¡fnga® – Kj± ü±

10. k¡fnga® – ,u©lh« ü±

     ,itf˱ ¼y ò¤jf§f´  nuhk¬ f¤njhÈ¡f ig¾Ë± ,U¡»wJ.

1. j´Sgoahfk§fˬ k½¥ò

   1. ig¾´ mo¥gilƱ ,¥ò¤jf§f´ giHa V¦gh£L (k±»ah) k¦W« ò½a V¦gh£L (k¤njí) M»at¦¿¦F ,ilna c´s tuyh¦W ,ilbtËia Xusî Ãu¥ò«.

   2. tuyh¦W mo¥gilƱ ,itf´ bg®¼a®fˬ fhy« bjhl§» ,naR »¿µJɬ fhy« tiuÆyhd ôj®fˬ rǤ½u¤ij¡ TW»wJ.

2. j´Sgoahfk§fis¤ j´Sgo br­tj¦fhd fhuz§f´

       j´Sgoahfk§f´ ѳfhQ« fhuz§fËdh± ôj ig¾ËY«/ Ó®½U¤j »¿µjt ig¾ËY« nr®¡f¥glɱiy.

1. ,naR ,¥ò¤jf§fis V¦W¡bfh´sɱiy.

2. ôj®f´ ,itfis trd¤½¬ gF½ahf V¦W¡ bfh´sɱiy.

3. ,itf˱ mndf ò¤jf§f´ rǤ½u¥ ¾iHfis¡ bfh©L´sJ. (v.fh. neòfh¤ne¢rh® gh¾nyhű M©lh® v¬gj¦F¥ g½yhf ÃÅntƱ M£¼ br­jjhf ô½¤ TW»wJ.)

4. ¼y ò¤jf§f´ jtwhd¥ nghjidfis¡ bfh©L´sJ. (v.fh. kǤjt®fS¡fhd b#g« k¦W« »ÇiafËdh± ,u£¼¥ò 2 k¡. 12 : 44-45 ; Óuh. 3 : 3).

5. eh¬fh« ü¦wh©L tiu m§ÑfÇ¡f¥g£l rig r§f§f´ ,t¦iw V¦W¡ bfh´sɱiy.

6. ,y¤Ô¬ bkhÊah¡f¤ij¢ (t±fjh) br­j b#nuh« ,itfˬ _y¤ij ÃuhfǤjh®.

7. ».¾. 1546-± Ó®½U¤j »¿µjt rig¡F v½uhf/ ngh£oahf nuhk¬ f¤njhÈ¡f rigƱ j´Sgoahfk§f´ V¦W¡ bfh´s¥g£lJ.

     j´Sgoahfk§fis¤ j´Sgo br­a¥g£lj¦F ,itf´ K¡»a fhuz§fshf ,U¡»wJ.

1. br¥Jt¼ªJ

          br¥Jt¼ªJ v¬D« th®¤ij 70 _¥g®fˬ bkhÊah¡f« v¬D« bghU´ bfh©l ,y¤Ô¬ brh¦bwhlǬ RU¡fkhF«.  Ãaha¥¾ukhz« bfhL¡f¥g£l nghJ 70 _¥g®f´ ,Uªjgoah±/ ,Jî« mndfkhf 70 _¥g®f´ _y« bkhÊah¡f« br­a¥g£oU¡fyh«.  ».K. 250-± ,J bkhÊah¡f« br­a¥g£oU¡f th­¥ò©L.  RU¡fkhf/ br¥Jt¼¤J v¬D« gj« “v¾bua trd§f´ »nu¡f bkhÊƱ bkhÊah¡f« br­a¥g£lij”¡ F¿¥¾L»wJ.  br¥Jt¼ªij¡ F¿¥¾l¥ ga¬gL¤j¥gL« F¿ÞL LXX MF« (nuhk v©. 70).

1. br¥Jt¼ªJ bkhÊah¡f¤½¦fhd fhuz§f´

      vnuÄahɬ fhy¤½± ¼y ôj®f´ ghJfh¥ò¡fhf v»¥J¡F¡ Fobga®ªjd®.  mt®f´ v»¥½¬ mby¡rh©oÇah g£lz¤½± m½fkhf ,Uªjd®.  gy ü¦wh©Lf´ th³ªj ¾¬ò ôj ¾´isf´ v¾bua bkhÊia th¼¡f Koaɱiy.  Mdh± »nu¡f bkhÊia th¼¤jd®.  gh¾nyhű muhÄa¤J¡fhf ôj®f´ v¾bua bkhÊia É£L É£lij¥ nghy/ j¦nghJ« »nu¡f bkhÊ¡fhf muhÄa¤ij xʤJ É£ld®.  vdnt mby¡rh©oÇah g£lz¤½± ,U¡F« ôj ¾´isf´ th¼¥gj¦F tr½ahf ôj _¥g®f´ v¾bua trd¤ij »nu¡f bkhÊƱ bkhÊah¡f« br­tj¦F KobtL¤jd®.  vdnt br¥Jt¼ªJ bkhÊah¡f« br­a¥g£lJ.

1. br¥Jt¼ª½¬ K¡»a¤Jt«           

      ,J ôj« k¦W« rig tuyh¦¿± m½f K¡»a¤Jt« th­ªjjhF«.  br¥Jt¼ªJ (ôj giHa v¦gh£o¬ »nu¡f ig¾´) »nu¡f bkhÊƱ ,Uªjgoah± »nu¡f bkhÊ ngR« ôj®fS«/ òw ,d¤jtU« giHa V¦gh£o± njtDila btË¥gL¤jiy¥ òǪJbfh´s KoªjJ.  M½ »¿µjt®f´ v¾bua giHa V¦gh£L¡F¥ g½yhf¡ »nu¡f br¥Jt¼ªij ÉU«¾d®.

1. rt¡fl± njh± rU´f´

      F«uh¬ Fif üyf¤½ÈUªJ ».¾. 1947-1950-¡F ,il¥g£l fhy¤½± mndf _y¥¾u½f´ f©blL¡f¥g£lJ. rt¡fliy¢ R¦¿í´s FiffËÈUªJ njh± RU´f´ f©blL¡f¥g£l fhuz¤jh± ,itf´ rt¡fl± njh±RU´f´ v¬W miH¡f¥gL»wJ.  ,ªj njh± RU´f´ ».K.150-¡F K¦g£litf´.  1947-± xU K¡»a njh±RU´ »il¤jnghJ m½± Vrhah Ô®¡fjǼƬ ò¤jf« fhz¥g£lJ.  ,ªj njh± RU´ Vrhah ò¤jf« c©ikahdJ v¬gij cW½¥gL¤½aJ.  giHa V¦gh£o¬ _y¥¾u½f˱ vµj® jÉu mid¤J« f©blL¡f¥g£lJ.  ,J »¿µjt rǤ½u¤½± eilbg¦w Äf¥bgÇa _y¥¾u½ mf³thuh­¢¼ MF«.  ,itf´ ig¾´ trd§f´ rǤ½uó®tkhd c©ikf´ vd Ã%¾¡»¬wd.

khzt® gƦ¼ Édh¡f´

1. j´Sgoahfk§fis¤ j´Sgo br­tj¦fhd fhuz§fis vGJ?

2. br¥Jt¼ªJ F¿¥ò tiuf?

3. nuhk¥ nguu¼¬ r_f/ mu¼a± ¾¬dÂfis vGJ?

4. »nu¡f j¤Jt…hÅf´ F¿¥ò tiuf?

5. ôj kj¡ FG¡f´ F¿¤J F¿¥ò tiuf

F¿¥ò : j§f´ g½±fis CALS-¡F mD¥gî«.  j§f´ gƦ¼ Éil¤ jhˬ ÛJ j§f´ g½î v©iz vGjî«.